 |
|
อัตราขยายตัวทางเศรษฐกิจของรัสเซีย |
|
|
 |
|
หมายเหตุ : *ตัวเลขคาดการณ์
ที่มา : Economist Intelligence Unit : EIU |
|
|
 |
 |
 |
|
“เก็บตกจากต่างแดนฉบับนี้” จึงขอนำท่านผู้ประกอบการที่สนใจส่งออกสินค้าไปจำหน่ายในประเทศรัสเซีย
มาทำความรู้จักกับพฤติกรรมผู้บริโภคและโอกาสของสินค้าไทยในตลาดรัสเซีย มีรายละเอียดที่น่าสนใจ ดังนี้
ลักษณะและพฤติกรรมที่น่าสนใจของผู้บริโภคชาวรัสเซีย
• วัยแรงงานที่อาศัยหนาแน่นในเมืองใหญ่เป็นกลุ่มผู้บริโภคสำคัญ และมีบทบาทกำหนดทิศทาง
การบริโภค รัสเซียมีจำนวนประชากรที่อยู่ในวัยแรงงาน (อายุระหว่าง 15-64 ปี) สูงถึงร้อยละ 71 ของประชากร
ทั้งหมด หรือราว 101 ล้านคน เป็นกลุ่มผู้บริโภคที่มีกำลังซื้อ และส่วนใหญ่อาศัยหนาแน่นในเมืองใหญ่ โดยเฉพาะ
กรุง Moscow (เมืองหลวง) เมือง St. Petersburg (เมืองท่าสำคัญ) ซึ่งเป็นศูนย์รวมของหน่วยงานทั้งราชการ
บริษัทเอกชน และสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญ ทำให้ผู้บริโภคกลุ่มนี้เปิดใจรับวัฒนธรรมการบริโภคตามสมัยนิยมได้เร็ว
เทียบกับเมืองอื่นๆ ของรัสเซีย โดยเฉพาะการหันมาเลือกซื้ออาหารพร้อมรับประทาน (Ready to Eat) และ
อาหารปรุงสุก (Ready to Cook) เพื่อความสะดวกและประหยัดเวลาแทนการซื้ออาหารสดไปปรุงที่บ้าน ล่าสุด
อาหารประเภท Snack Bar ที่มีธัญพืชเป็นส่วนประกอบสำคัญ กำลังได้รับความนิยมอย่างสูงในหมู่ชาวรัสเซีย
ที่ต้องการควบคุมน้ำหนักและใส่ใจดูแลสุขภาพ โดยนิยมรับประทานเป็นอาหารว่างระหว่างพักจากเวลาทำงาน เพื่อ
บรรเทาความหิวระหว่างอาหารมื้อหลัก |
|
|
 |
|
 |
 |
 |
|
• ชาวรัสเซียนิยมรับประทานอาหารนอกบ้านมากขึ้น หลังจากเศรษฐกิจรัสเซียเติบโตอย่างแข็งแกร่ง
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา และยังมีแนวโน้มขยายตัวต่อเนื่อง ส่งผลให้ผู้บริโภคชาวรัสเซียมีกำลังซื้อสูงขึ้น และนิยม
นัดพบปะสังสรรค์กับเพื่อนสนิทหรือรับประทานอาหารร่วมกับครอบครัวในวันหยุดที่ร้านอาหารนอกบ้านมากขึ้น
ทั้งนี้ การที่ชาวรัสเซียนิยมบริโภคอาหารรสชาติค่อนข้างจืด ทำให้ร้านอาหารจีนและร้านอาหารญี่ปุ่นได้รับความ
นิยมอย่างสูง โดยเฉพาะร้าน Sushi Bar เพราะชาวรัสเซียเห็นว่าแปลกใหม่ ต่างจากอาหารท้องถิ่นที่รับประทานเป็น
ประจำทุกวัน อย่างไรก็ตาม เป็นที่น่าสังเกตว่าร้านอาหารไทยเริ่มได้รับความนิยมมากขึ้น หลังจากชาวรัสเซียที่เคย
เดินทางมาเที่ยวในประเทศไทยติดใจในรสชาติอาหารไทย
|
|
|
 |
 |
|
ร้านอาหารญี่ปุ่นในรัสเซีย |
|
|
|
 |
|
• ชาวรัสเซียนิยมซื้อสินค้าในไฮเปอร์มาร์เก็ตและซูเปอร์มาร์เก็ต อาทิ Azbuka Vkusa, Paterson และ
Perekryostok เพราะเป็นศูนย์รวมสินค้ารุ่นใหม่หลากหลายแบรนด์ การเปรียบเทียบราคาและคุณภาพสินค้าทำได้ง่าย
นอกจากนี้ การที่ไฮเปอร์มาร์เก็ตและซูเปอร์มาร์เก็ตดังกล่าวมักจัดกิจกรรมส่งเสริมการขายด้วยการจัดสินค้าเข้าชุดกัน
ทำให้สามารถซื้อสินค้ายกชุดได้สะดวก ซึ่งเข้ากับรูปแบบการจับจ่ายของแม่บ้านชาวรัสเซียที่นิยมเลือกซื้อสินค้า
ครั้งละมากๆ เพียงสัปดาห์ละครั้ง |
|
|
 |
 |
|
บรรยากาศการเลือกซื้อสินค้าใน
ไฮเปอร์มาร์เก็ตและซูเปอร์มาร์เก็ต |
|
|
 |
 |
 |
 |
|
โอกาสของสินค้าไทยในตลาดรัสเซีย
• ตลาดสินค้าอาหารในรัสเซียยังเปิดกว้าง ส่วนหนึ่งเป็นเพราะรัสเซียมีสภาพอากาศหนาวเย็นเกือบ
ตลอดทั้งปี และมีช่วงเวลาที่เหมาะแก่การเพาะปลูกจำกัด ทำให้รัสเซียต้องพึ่งพาการนำเข้าสินค้าเกษตรและอาหาร
เป็นหลัก ทั้งนี้ สินค้าเกษตรและอาหารของไทยที่มีโอกาสส่งออกไปจำหน่ายในรัสเซีย มีรายละเอียดที่น่าสนใจ
ดังนี้
- ข้าว แม้ว่าข้าวไม่ได้เป็นอาหารหลักของชาวรัสเซีย แต่การที่รัสเซียมีอาณาเขตกว้างขวาง และมีพื้นที่
บางส่วนติดกับจีน ทำให้ได้รับวัฒนธรรมการบริโภคข้าวจากจีน สังเกตได้จากอาหารพื้นเมืองของรัสเซียบางรายการ
มีการใช้ข้าวเป็นส่วนผสม อาทิ Golubtzy ที่ประกอบด้วยข้าวและเนื้อสัตว์ห่อด้วยกะหล่ำปลี และ Coulibiac มี
ลักษณะคล้ายพาย สอดไส้ด้วยเนื้อปลาและข้าว นอกจากนี้ การขยายตัวของร้านอาหารญี่ปุ่น จีน และไทยในย่าน
ธุรกิจและแหล่งท่องเที่ยวสำคัญของรัสเซียล้วนเปิดโอกาสให้ข้าวคุณภาพสูงของไทยที่มีรสชาติ และกลิ่นหอมเป็น
เอกลักษณ์เฉพาะตัวยังเป็นที่ต้องการอีกมากในรัสเซีย |
|
|
 |
 |
|
Golubtzy และ Coulibiac เป็นอาหารพื้นเมืองรัสเซีย
ที่มีข้าวเป็นส่วนประกอบสำคัญ |
|
|
 |
 |
 |
|
- เนื้อสัตว์ จำพวกสัตว์ปีก โดยเฉพาะเนื้อไก่นิยมทั้งแบบลอกหนังและแบบไม่ลอกหนัง รวมไปถึง
เครื่องในไก่ อาทิ ตับไก่ กึ๋นไก่ ยังเป็นที่ต้องการอีกมากในรัสเซียเช่นกัน ขณะที่กุ้งสดแช่เย็นแช่แข็งนิยมประเภท
ทั้งตัว (Head on Shell on) และเด็ดหัว (Headless Shell on) เพื่อใช้เป็นส่วนผสมในสลัดรับประทานคู่กับอาหาร
จานหลักของชาวรัสเซีย รวมทั้งนำมาใช้เป็นวัตถุดิบทำข้าวปั้นญี่ปุ่น (ซูชิ) หน้ากุ้ง ส่งจำหน่ายให้กับร้านอาหารญี่ปุ่น
อีกด้วย
- ผลไม้และน้ำผลไม้ การที่ชาวรัสเซียตื่นตัวหันมาใส่ใจกับการดูแลรักษาสุขภาพมากขึ้น ทำให้ชาวรัสเซีย
ต้องการบริโภคผลไม้มากขึ้น ส่วนใหญ่นิยมนำเข้าเป็นผลไม้เมืองร้อนที่ไม่สามารถปลูกได้ในรัสเซีย โดยเฉพาะ
สับปะรดซึ่งนิยมทั้งประเภทผลสดและบรรจุกระป๋อง มะม่วงน้ำดอกไม้ ส้มโอ ส้มเขียวหวาน กล้วย มะพร้าว มังคุด
ลำไย และลิ้นจี่ ขณะที่น้ำผลไม้ที่ได้รับความนิยมสูง คือน้ำผลไม้ผสมที่มีน้ำสับปะรดเป็นส่วนผสมสำคัญ เพราะ
มีรสชาติต่างจากน้ำผลไม้เมืองหนาว อาทิ น้ำแอปเปิ้ลและน้ำมะเขือเทศที่มีวางจำหน่ายทั่วไปในรัสเซีย
- ขนมขบเคี้ยวและปลาตากแห้ง เป็นสินค้าที่กำลังเป็นที่ต้องการอย่างมาก โดยเฉพาะขนมขบเคี้ยว
ประเภทถั่วหรือเมล็ดทานตะวันอบแห้ง นอกจากนี้ ชาวรัสเซียยังชอบรับประทาน ปลาตากแห้งรสเค็ม พร้อมกับ
ดื่มเครื่องดื่มประจำชาติ คือ Vodka เพื่อสร้างความอบอุ่นให้กับร่างกายจากสภาพอากาศที่หนาวเย็น
- อาหารทะเลกระป๋องและอาหารแปรรูปแช่เย็นแช่แข็ง ชาวรัสเซียนิยมบริโภคปลากระป๋องประเภท
ที่บรรจุในซอสมะเขือเทศมากกว่าในน้ำมันพืชหรือน้ำเกลือ เพราะชาวรัสเซียคุ้นเคยกับการใช้ซอสมะเขือเทศเป็น
เครื่องปรุงหลักในอาหารอยู่แล้ว ขณะที่อาหารแปรรูปแช่เย็นแช่แข็งของไทยหลายรายการ โดยเฉพาะต้มยำกุ้ง
ผัดไทย และข้าวผัด เริ่มเป็นที่นิยมมากขึ้นหลังจากชาวรัสเซียที่เคยเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในประเทศไทย ติดใจ
อาหารไทยและอยากรับประทานซ้ำอีกเมื่อมีโอกาส |
|
|
 |
 |
|
ตัวอย่างอาหารแปรรูปแช่เย็นแช่แข็ง
ที่ได้รับความนิยมในรัสเซีย |
|
|
 |
 |
 |
|
• ตลาดอัญมณีและเครื่องประดับรัสเซียยังมีโอกาสขยายตัวต่อเนื่อง ด้วยแรงหนุนสำคัญจากการที่
ชาวรัสเซียราว 1 ใน 4 หรือราว 35 ล้านคน เป็นผู้บริโภคที่มีกำลังซื้อค่อนข้างสูง อีกทั้งสุภาพสตรีชาวรัสเซียนิยม
เลือกซื้อสร้อยคอและต่างหูที่เข้าชุดกันสำหรับสวมใส่ไปทำงานเพื่อเสริมบุคลิกภาพ ทั้งนี้ ชาวรัสเซียนิยมเลือกซื้อ
อัญมณี โดยเฉพาะเพชรขนาด 0.05-0.25 กะรัต และพลอยที่มีโทนสีเขียว รวมถึงสีฟ้าหรือสีน้ำเงิน อาทิ มรกต
และไพลิน ก็เป็นที่นิยมเช่นเดียวกัน ขณะที่เครื่องประดับที่ทำด้วยทอง พบว่าทองคำสีแดง (Rose Gold) ได้รับ
ความนิยมสูงสุด รองลงมาเป็นทองขาว (White Gold) และทองคำ ตามลำดับ และล่าสุดเครื่องประดับที่ทำด้วย
เงินกำลังได้รับความนิยมในกลุ่มวัยรุ่นชาวรัสเซียที่เพิ่งเข้าสู่วัยแรงงานและยังมีรายได้ไม่มากนัก |
|
|
 |
 |
|
เกร็ดน่ารู้ : สุภาพบุรุษชาวรัสเซียนิยมซื้ออัญมณีและเครื่องประดับ
มอบเป็นของขวัญให้กับคนรักในช่วงวันสตรีสากล (วันที่ 8 มีนาคม
ของทุกปี) และวันคริสต์มาส (วันที่ 24 ธันวาคมของทุกปี)
|
|
|
 |
 |
 |
 |
|
|
งานแสดงสินค้าที่สำคัญในรัสเซีย
• งานแสดงสินค้าที่สำคัญในรัสเซีย ผู้ประกอบการที่ต้องการส่งออกสินค้าไปจำหน่ายในรัสเซียควรนำ
สินค้าไปร่วมงานแสดงสินค้าสำคัญของรัสเซียซึ่งนอกจากจะช่วยเพิ่มโอกาสทางการค้าใหม่ๆ จากการที่ได้พบกับ
คู่ค้าและผู้บริโภคชาวรัสเซียโดยตรงแล้ว ยังใช้เป็นโอกาสสำรวจทิศทางและแนวโน้มตลาดสินค้าส่งออกของท่าน
ไปพร้อมๆ กันด้วย อาทิ งาน World Food Moscow ซึ่งเป็นงานแสดงสินค้าที่เกี่ยวข้องกับอาหารและเครื่องดื่ม
สำคัญของรัสเซีย มักจัดขึ้นที่กรุงมอสโคราวเดือนกันยายนของทุกปี และ งาน YUVELIR ซึ่งเป็นงานแสดงสินค้า
ด้านอัญมณีและเครื่องประดับสำคัญที่กรุง Moscow จัดราวเดือนพฤษภาคมของทุกปี |
|
|
 |
 |
|
 |
 |
 |
|
แม้ว่ารัสเซียเป็นตลาดส่งออกที่มีศักยภาพทั้งทางด้านเศรษฐกิจและการค้า อย่างไรก็ตาม เพื่อให้การส่งออก
สินค้าไปรัสเซียเป็นไปด้วยความราบรื่น ผู้ส่งออกพึงระลึกเสมอว่าการทำการค้ากับรัสเซียยังมีข้อจำกัดบางประการ
อาทิ อุปสรรคด้านภาษา เนื่องจากชาวรัสเซียมักใช้ภาษารัสเซียในการเจรจาธุรกิจ ผู้ส่งออกไทยจึงควรหาล่าม
ในการเจรจาติดต่อธุรกิจกับชาวรัสเซียเพื่อป้องกันความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นจากความเข้าใจไม่ตรงกัน นอกจากนี้
ผู้ส่งออกควรเตรียมตัวให้พร้อมกับการขนส่งสินค้าที่ใช้เวลานานเพราะระยะทางที่ห่างไกลกัน โดยเฉพาะสินค้า
ประเภทผลไม้ ซึ่งผู้ส่งออกควรเรียนรู้วิธีการบรรจุหีบห่อและการควบคุมอุณหภูมิที่เหมาะสมระหว่างการขนส่ง และ
ต้นทุนค่าขนส่งสินค้าที่ค่อนข้างสูง ดังนั้น สินค้าที่มีน้ำหนักมากและสินค้าที่มีกำไรค่อนข้างต่ำ จึงอาจไม่เหมาะ
ที่จะส่งออกไปรัสเซีย |
|
|