 |
นั่งรถไฟทัวร์อาเซียน |
| เป็นที่ทราบกันดีว่า การขนส่งทางระบบรางหรือรถไฟเป็นการขนส่งที่มีต้นทุนค่อนข้างต่ำและปลอดภัย ทำให้ ประเทศพัฒนาแล้วส่วนใหญ่ที่มีเส้นทางรถไฟครอบคลุมทั่วประเทศ นิยมขนส่งทั้งผู้โดยสารและสินค้าทางรถไฟ เป็นหลัก สำหรับประเทศไทยแม้มีเส้นทางรถไฟยาวถึง 4,041 กิโลเมตร แต่ส่วนใหญ่เป็นรางเดี่ยวและค่อนข้าง ทรุดโทรมตามกาลเวลา ส่งผลให้การขนส่งต้องใช้ระยะเวลานานกว่าปกติ อย่างไรก็ตาม เป็นเรื่องน่ายินดีที่ภาครัฐ ให้ความสำคัญและเตรียมยกระดับระบบขนส่งทางรางครั้งใหญ่ โดยเฉพาะการพัฒนารถไฟความเร็วสูงและรถไฟ รางคู่ เพื่อลดต้นทุนโลจิสติกส์และยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ พร้อมรับมือกับการเปิดเสรี ภายใต้ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) “เก็บตกจากต่างแดน” ฉบับนี้จึงขอพาท่านผู้อ่านไปสำรวจเส้นทางรถไฟ ในอาเซียน ซึ่งมีระยะทางถึง 12,600 กิโลเมตร เพื่อให้ทราบข้อมูลและสถานะการขนส่งทางระบบรางของประเทศ เพื่อนบ้านสำคัญ ตลอดจนมองเห็นภาพรวมการเชื่อมโยงของเส้นทางรถไฟในภูมิภาคที่จะเกิดขึ้นในอีกไม่กี่ปี ข้างหน้า |
| เปรียบเทียบต้นทุนขนส่งในระบบต่างๆ |
| ที่มา : สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม |
| เส้นทางรถไฟในเอเชีย |
| ที่มา : UNESCAP |
| เส้นทางรถไฟในมาเลเซียและสิงคโปร์ มาเลเซียมีเส้นทางรถไฟยาว 1,699 กิโลเมตร แบ่งเป็น 2 ส่วน ได้แก่ 1) เส้นทางในคาบสมุทรมลายู ซึ่ง แบ่งย่อยออกเป็นสายชายฝั่งทะเลตะวันตก เริ่มต้นที่ชายแดนไทย-มาเลเซียที่ด่านปาดังเบซาร์ สู่กรุงกัวลาลัมเปอร์ และเมืองยะโฮร์บารู ก่อนจะไปสิ้นสุดที่ Woodland Train Checkpoint สถานีรถไฟเพียงแห่งเดียวของสิงคโปร์ ขณะที่สายชายฝั่งทะเลตะวันออก เริ่มต้นที่เมืองตุมปัต (Tumpat) ไปจนถึงเมืองเกมาส (Gemas) และ 2) เส้นทาง ในรัฐซาบะห์ (Sabah) เชื่อมโยงระหว่างเมืองตันจุงอารู (Tanjung Aru) กับเมืองเตนอม (Tenom) ทั้งนี้ เส้นทาง รถไฟในส่วนที่เชื่อมต่อกันระหว่างไทยกับมาเลเซียนับเป็นช่องทางการค้าและการขนส่งที่สำคัญ สินค้าที่ขนส่ง ส่วนใหญ่เป็นยางพาราและสินค้าอุปโภคบริโภค นอกจากนี้ รัฐบาลมาเลเซียและสิงคโปร์มีแผนลงทุนรถไฟความเร็ว สูงเชื่อมโยงกรุงกัวลาลัมเปอร์กับใจกลางประเทศสิงคโปร์ มูลค่าลงทุนไม่ต่ำกว่า 8 พันล้านริงกิต คาดว่าจะแล้วเสร็จ ในปี 2563 ซึ่งจะลดระยะเวลาการเดินทางด้วยรถไฟเหลือเพียง 1.5 ชั่วโมง จากเดิมไม่ต่ำกว่า 6 ชั่วโมง |
| เส้นทางรถไฟความเร็วสูงระหว่างมาเลเซียกับสิงคโปร์ |
| ที่มา : SIEMENS |
| เส้นทางรถไฟในอินโดนีเซีย แม้อินโดนีเซียเป็นประเทศที่ประกอบด้วยหมู่เกาะจำนวนมาก แต่ก็มีเส้นทางรถไฟยาวถึง 3,000 กิโลเมตร เส้นทางหลักส่วนใหญ่อยู่บนเกาะชวา ซึ่งเป็นที่ตั้งของกรุงจาการ์ตา แบ่งเป็น 2 สายเชื่อมโยงและครอบคลุมเกือบ ทั้งเกาะ ตั้งแต่เมืองเมรัก (Merak) ทางฝั่งตะวันตกไปจนถึงเมืองบันยูวาหงิ (Banyuwangi) ทางฝั่งตะวันออก ขณะที่ เส้นทางบนเกาะสุมาตรา ซึ่งเป็นเกาะขนาดใหญ่และสำคัญทางตอนเหนือของอินโดนีเซีย ส่วนใหญ่เป็นเส้นทางเก่า ที่ก่อสร้างขึ้นโดยชาวดัชต์ในสมัยอาณานิคม ทั้งนี้ สินค้าที่นิยมขนส่งทางรถไฟของอินโดนีเซียส่วนใหญ่เป็นกลุ่ม สินค้าโภคภัณฑ์ อาทิ การขนส่งน้ำมันระหว่างโรงกลั่นกับท่าเรือบนเกาะชวา การขนส่งทรายควอตซ์บริเวณตอนกลาง ของเกาะชวา การขนส่งถ่านหินบริเวณตอนใต้ของเกาะสุมาตรา การขนส่งปูนซีเมนต์จากโรงงานในเมืองอินดารัง (Indarung) ทางตะวันตกของเกาะสุมาตรา การขนส่งปาล์มน้ำมันและยางพาราบริเวณตอนเหนือของเกาะสุมาตรา ขณะที่การขนส่งตู้คอนเทนเนอร์ส่วนใหญ่จะอยู่บนเส้นทางกรุงจาการ์ตากับเมืองสุราบายา |
| เส้นทางรถไฟสายสำคัญบนเกาะชวา |
| ที่มา : PT. Kereta Api Indonesia |
| เส้นทางรถไฟใน CLMV (กัมพูชา สปป.ลาว พม่า และเวียดนาม) |
|
การขนส่งด้วยรถไฟในกลุ่มประเทศ CLMV ยัง ไม่เป็นที่นิยมมากนัก เนื่องจากภูมิประเทศเป็นภูเขาและ ไม่เอื้ออำนวยต่อการสร้างเส้นทางรถไฟ ส่วนใหญ่ใช้ ขนส่งผู้โดยสารเป็นหลัก ยกเว้นเวียดนามที่มีเส้นทาง รถไฟยาว 2,557 กิโลเมตร เชื่อมโยงตั้งแต่กรุงฮานอย ทางตอนเหนือของประเทศ ผ่านเมืองดานังทางตอน กลาง ไปจนถึงนครโฮจิมินห์ทางตอนใต้ นอกจากนี้ เส้นทางจากกรุงฮานอยไปตอนเหนือของประเทศยัง แบ่งออกเป็น 3 สาย ได้แก่ 1) กรุงฮานอย-ท่าเรือ ไฮฟง 2) กรุงฮานอย-เมืองลาวไค (Lao Cai) เพื่อ เชื่อมต่อกับเส้นทางรถไฟของจีนไปยังเมืองคุนหมิง แต่ปัจจุบันเส้นทางเมืองลาวไค-เมืองคุนหมิงยังไม่ สามารถเปิดให้บริการได้ และ 3) กรุงฮานอย- ด่าน ดองดัง (Dong Dang) เพื่อเชื่อมต่อกับเส้นทาง รถไฟของจีนไปยังเมืองหนานหนิง ซึ่งปัจจุบันเปิดให้ บริการแล้ว สำหรับตอนใต้ของเวียดนามมีจุดเชื่อมต่อ สำคัญระหว่างนครโฮจิมินห์กับกรุงพนมเปญของกัมพูชา ระยะทาง 126 กิโลเมตร ปัจจุบันอยู่ระหว่างดำเนินการ ก่อสร้าง ซึ่งจุดนี้นับเป็น Missing Link สำคัญของ เส้นทางรถไฟสายคุนหมิง-สิงคโปร์ สำหรับเส้นทาง รถไฟในพม่า ก่อสร้างตั้งแต่สมัยอาณานิคมอังกฤษ โดยมี 2 เส้นทางหลัก ได้แก่ เมืองย่างกุ้ง-กรุงเนปิดอว์- เมืองมัณฑะเลย์ และเมืองย่างกุ้ง-เมืองพุกาม-เมือง มัณฑะเลย์ ขณะที่เส้นทางรถไฟในกัมพูชา ปัจจุบัน เปิดให้บริการรวมระยะทาง 256 กิโลเมตร ส่วน สปป. ลาว เปิดให้บริการเพียง 3.5 กิโลเมตร จากชายแดน ไทยบริเวณจังหวัดหนองคาย-สถานีท่านาแล้งใน นครหลวงเวียงจันทน์ |
| เส้นทางรถไฟสายคุนหมิง-สิงคโปร์ |
|
การขนส่งระบบรางในภูมิภาคเอเชียตะวันออก เฉียงใต้เริ่มมีแนวโน้มขยายตัวตามการค้าการลงทุนที่ จะเชื่อมโยงกันมากขึ้นภายใต้ AEC โดยที่ผ่านมามี แนวคิดเชื่อมโยงระบบรางของภูมิภาคเอเชียตะวันออก เฉียงใต้กับตอนใต้ของจีนในเส้นทางสายคุนหมิง- สิงคโปร์ ระยะทางราว 4,000 กิโลเมตร แบ่งเป็น 2 เส้นทาง ได้แก่ 1) เมืองคุนหมิง (จีน)-นครหลวงเวียงจันทน์ (สปป.ลาว)-กรุงเทพฯ (ไทย)-กรุงกัวลาลัมเปอร์ (มาเลเซีย)-สิงคโปร์ 2) เมืองคุนหมิง (จีน)-กรุงฮานอย (เวียดนาม)- นครโฮจิมินห์ (เวียดนาม)-กรุงพนมเปญ (กัมพูชา)- กรุงเทพฯ (ไทย)-กรุงกัวลาลัมเปอร์ (มาเลเซีย)- สิงคโปร์ อย่างไรก็ตาม ทั้งสองเส้นทางยังมี Missing Link อยู่หลายจุดและหลายเส้นทาง อีกทั้งในบางเส้น ทางจะปรับปรุงเป็นเส้นทางรถไฟความเร็วสูง จึงคาดว่า ต้องใช้ระยะเวลาอีกพอสมควรในการพัฒนา แต่หาก เส้นทางรถไฟสายนี้สามารถเปิดดำเนินการได้ จะลด ระยะเวลาเดินทางในภูมิภาคได้อีกมาก ทั้งนี้ เป็นที่ คาดว่าหากสามารถพัฒนาไปสู่เส้นทางรถไฟความ เร็วสูงทั้งระบบจะช่วยลดระยะเวลาเดินทางจากคุนหมิง- สิงคโปร์เหลือเพียง 10 ชั่วโมง จากปัจจุบันใช้ระยะ เวลาไม่ต่ำกว่า 72 ชั่วโมงในการเดินทางด้วยรถไฟจาก สิงคโปร์ไปจนถึงนครหลวงเวียงจันทน์ |
| การพัฒนาระบบขนส่งทางรางในภูมิภาคอาเซียนนับเป็นปัจจัยสำคัญประการหนึ่งที่จะสร้างความสำเร็จในการ จัดตั้ง AEC ด้วยการเป็นเครื่องมือเชื่อมโยงเศรษฐกิจ สังคม และประชากรในภูมิภาคเข้าด้วยกัน ดังเช่นที่เกิดขึ้นใน สหภาพยุโรปหรือ EU ทุกท่านจึงควรติดตามความคืบหน้าและเตรียมความพร้อมเพื่อรับโอกาสใหม่ๆ ที่จะเกิดขึ้นหลัง โครงการพัฒนาระบบรางในภูมิภาคแล้วเสร็จในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า |
| เส้นทางรถไฟสาย Trans-Asian |
| ที่มา : สหประชาชาติ |
| Disclaimer : ข้อมูลต่างๆ ที่ปรากฏเป็นข้อมูลที่ได้จากแหล่งข้อมูลที่หลากหลาย และการเผยแพร่ข้อมูลเป็นไป เพื่อวัตถุประสงค์ในการให้ข้อมูลแก่ผู้ที่สนใจเท่านั้น โดยธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทยจะไม่ รับผิดชอบในความเสียหายใดๆ ที่อาจเกิดขึ้นจากการที่มีบุคคลนำข้อมูลนี้ไปใช้ไม่ว่าโดยทางใด |
