 |
 |
 |
 |
| |
สภาพเศรษฐกิจและสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป กอปรกับเทคโนโลยีที่ล้ำสมัยขึ้นมาก ล้วนส่งผลให้ผู้บริโภคมีทัศนคติและไลฟ์สไตล์
ที่ต่างจากในอดีต และส่งผลต่อเนื่องถึงพฤติกรรมการเลือกซื้อสินค้าและบริการ สำหรับปี 2562 มี 3 เทรนด์พฤติกรรมผู้บริโภคที่น่าสนใจ
ดังนี้
การงดบริโภคเนื้อสัตว์ (Veganism & Vegetarian)
แนวคิดสุดโต่งที่สุดเรื่องหนึ่งสำหรับการลดการบริโภคเนื้อสัตว์ที่กำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นในหมู่ผู้บริโภค คือ แนวคิดเรื่อง
วีแกน (Veganism) ซึ่งนอกจากไม่รับประทานและไม่ใช้ผลิตภัณฑ์ใดๆ ที่ได้จากสัตว์ ไม่ว่าจะเป็นนม เนย เสื้อผ้าขนสัตว์ เครื่องหนัง
ที่ผลิตจากหนังสัตว์ รวมถึงเครื่องสำอาง ยา หรือของใช้ในชีวิตประจำวันจำพวกสบู่ แชมพู ที่ใช้วัตถุดิบหรือผลิตภัณฑ์จากสัตว์เป็น
ส่วนผสมแล้ว ยังต่อต้านการใช้สัตว์เพื่อทดลองยาและเครื่องสำอางด้วย ทั้งนี้ การที่ผู้บริโภคเลือกเป็นวีแกนก็มีหลากหลายเหตุผล
ผู้บริโภควีแกนบางคนงดรับประทานเนื้อสัตว์เพื่อสุขภาพที่ดีของตนเอง เพราะเชื่อว่าอาหารที่ปรุงด้วยเนื้อสัตว์ โดยเฉพาะเนื้อแดง
ไม่ดีต่อสุขภาพ ขณะที่บางคนใส่ใจเรื่องสวัสดิภาพสัตว์ (Animal Welfare) จึงไม่ต้องการเบียดเบียนชีวิตสัตว์ และบางคนเลือกเป็น
วีแกนเพราะให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อมมาก และมองว่าการผลิตเนื้อสัตว์มีกระบวนการที่ส่งผลกระทบอย่างมากต่อสิ่งแวดล้อม
เนื่องจากต้องใช้น้ำจำนวนมหาศาลและปล่อยก๊าซเรือนกระจกเป็นจำนวนมาก อย่างไรก็ตาม การหลีกเลี่ยงไม่รับประทานอาหารหรือ
ไม่ใช้ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับสัตว์โดยเด็ดขาดอาจทำได้ยาก ผู้บริโภคส่วนหนึ่งจึงเลือกวิธีที่ยืดหยุ่น โดยปรับพฤติกรรมเลือกเป็นวีแกน
อย่างเต็มตัวเพียงบางมื้อหรือเพียงสัปดาห์ละ 1-2 วัน เป็นต้น
นอกจากนี้ ยังมีกระแสการรับประทานอาหารมังสวิรัติ (Vegetarian) ซึ่งเคร่งครัดน้อยกว่าวีแกน แต่กำลังได้รับความนิยม
เพิ่มขึ้นในหลายประเทศเช่นกัน ไม่เว้นแม้แต่ในประเทศกำลังพัฒนาที่ปกติมักมีค่านิยมว่าเนื้อสัตว์เป็นอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง
และเป็นเครื่องหมายบ่งบอกฐานะ สังเกตได้จากประเทศที่มีผู้บริโภครับประทานอาหารมังสวิรัติเพิ่มขึ้นมากที่สุด 10 อันดับแรกในปี
2559-2560 ที่ส่วนใหญ่เป็นประเทศกำลังพัฒนา ซึ่งรวมถึงไทยที่มีผู้บริโภคอาหารมังสวิรัติเพิ่มขึ้นถึง 9 หมื่นคน
ทั้งนี้ เพื่อตอบสนองกับกระแสงดบริโภคเนื้อสัตว์ที่แพร่หลายขึ้น ธุรกิจต่างๆได้เริ่มปรับตัวให้เข้ากับกระแสดังกล่าว โดยเชนอาหาร
ฟาสต์ฟู้ดชื่อดัง อย่าง KFC เตรียมนำเมนู “Faux Fried Chicken” หรือไก่ทอดที่ผลิตจากวัตถุดิบเลียนแบบเนื้อไก่ผสมกับเครื่องเทศและ
เครื่องปรุงรส ออกจำหน่ายให้กับลูกค้าในสหราชอาณาจักรในปี 2562 หลังเมนู “Veggie Burger” หรือเบอร์เกอร์ที่ใช้ผักเป็น
ส่วนประกอบหลักเคยได้รับความนิยมจากลูกค้าในแคนาดา นิวซีแลนด์ และแอฟริกาใต้มาแล้ว ขณะที่เครื่องสำอางและผลิตภัณฑ์เสริม
ความงามที่มีส่วนผสมของผลิตภัณฑ์จากพืช อาทิ สารสกัดจากพืช น้ำมันหอมระเหย (Essential Oil) ก็มีแนวโน้มได้รับความนิยมเพิ่มขึ้น
แทนการใช้ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากสัตว์ เช่น คอลลาเจน (Collagen) และไขมันที่ได้จากแกะ (Lanolin) |
|
|
| |
10 ประเทศที่มีผู้บริโภคอาหารมังสวิรัติเพิ่มขึ้นสูงสุดในปี 2559-2560 |
|
|
|
 |
|
|
|
| |
การลด ละ เลิกการใช้พลาสติก (Plastic Free World)
แม้กระแสลดการใช้พลาสติกจะมีมาสักระยะหนึ่งแล้ว แต่ปัจจุบันพบว่าผู้บริโภคในหลายประเทศหันมาตื่นตัวมากขึ้นถึงผลกระทบ
ต่อสิ่งแวดล้อมที่เกิดจากขยะพลาสติก หลังจากช่วง 1-2 ปีที่ผ่านมา ภาพข่าวที่สัตว์ทะเลอย่างวาฬและเต่าเสียชีวิตจากการกลืน
ขยะพลาสติกเข้าไปปรากฏให้เห็นบ่อยครั้งขึ้น ทั้งนี้ ปัจจุบันมีการใช้พลาสติกเป็นบรรจุภัณฑ์อาหาร เครื่องดื่ม สินค้าสุขภาพและความงาม
ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดบ้าน และอาหารสัตว์ สูงถึงร้อยละ 63 ของบรรจุภัณฑ์ทั่วโลก แต่ยังขาดการกำจัดอย่างถูกวิธีหรือนำกลับมา
ใช้ใหม่ได้อย่างเหมาะสม ส่งผลให้มีขยะพลาสติกตกค้างในสิ่งแวดล้อม ทำให้รัฐบาลของหลายประเทศเร่งหาทางแก้ปัญหา แม้กระทั่งจีน
ที่เคยรับซื้อขยะจากต่างประเทศมารีไซเคิล ก็ได้ประกาศห้ามนำเข้าเศษขยะพลาสติกเพื่อควบคุมปัญหามลภาวะในประเทศตั้งแต่ปี 2561
ขณะเดียวกันผู้บริโภคก็ต้องการมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาขยะพลาสติก สะท้อนได้จากผลสำรวจพฤติกรรมผู้บริโภคของ Euromonitor
ประจำปี 2558 และปี 2560 ที่พบว่า มีผู้บริโภคจำนวนมากขึ้นที่ยินดีจ่ายเงินเพิ่มขึ้นเพื่อซื้อสินค้าในบรรจุภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับ
สิ่งแวดล้อมหรือบรรจุภัณฑ์ที่รีไซเคิลได้ กระแสตื่นตัวของผู้บริโภคดังกล่าวทำให้ผู้ผลิตและจำหน่ายสินค้าเร่งปรับตัวเพื่อสร้าง
โอกาสทางธุรกิจ อาทิ IKEA ผู้ผลิตและจำหน่ายเฟอร์นิเจอร์และของใช้ภายในบ้านรายใหญ่ของโลกตั้งเป้าว่าภายในปี 2563 จะยกเลิก
การใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง อาทิ ถ้วย จาน ช้อน ในร้านค้าและศูนย์อาหาร อีกทั้งสินค้าทุกชิ้นจะต้องผลิตจากวัตถุดิบที่สามารถ
นำกลับมาใช้ใหม่ได้ Iceland ซูเปอร์มาร์เก็ตในสหราชอาณาจักรเตรียมใช้ถาดกระดาษแทนถาดพลาสติก และหันมาใช้ฟิล์มห่ออาหาร
ที่ไม่มีส่วนผสมของพลาสติก (Plastic-Free Film) สำหรับสินค้าที่บริษัทผลิตเอง (House Brand) ภายในปี 2566 ซึ่งคาดว่าจะมีส่วนช่วย
ลดปริมาณขยะพลาสติกได้ถึง 16,000 ตัน ระหว่างปี 2562-2566 |
|
|
| |
สัดส่วนของผู้บริโภคที่ยินดีจ่ายเงินเพิ่มขึ้นเพื่อซื้อสินค้าในบรรจุภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม |
|
|
|
 |
|
| |
สัดส่วนของผู้บริโภคที่ยินดีจ่ายเงินเพิ่มขึ้นเพื่อซื้อสินค้าในบรรจุภัณฑ์ที่รีไซเคิลได้ |
|
|
|
 |
|
|
|
|
| |
การปลีกตัวออกจากโทรศัพท์และอินเทอร์เน็ต (Offline and Back to Real Life)
ด้วยสภาพสังคมปัจจุบันที่เส้นแบ่งระหว่างงานกับชีวิตส่วนตัวเลือนรางลง จากเดิมที่เวลางานถูกกำหนดไว้ตายตัวตามเวลาทำการ
แต่ด้วยเทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้น โทรศัพท์มือถือ อินเทอร์เน็ต และ Social Network ทำให้การติดต่อสื่อสารระหว่างกันทำได้สะดวกรวดเร็ว
ทุกคนจึงคล้ายถูกคาดหวังให้ต้องเตรียมพร้อมเพื่อตอบสนองกับงานที่เข้ามาได้ตลอด 24 ชั่วโมง เช่นเดียวกับการใช้ Social Media
ก็ทำให้แต่ละคนสูญเสียความเป็นส่วนตัว ประกอบกับธรรมชาติของการใช้งานอินเทอร์เน็ตและ Social Media ที่จะมีการแจ้งเตือนเรื่อง
ต่างๆ เข้ามาตลอดเวลา อาทิ แจ้งเตือนการได้รับอีเมลฉบับใหม่ แจ้งเตือนการขอนัดประชุม แจ้งเตือนข้อความใหม่ในแอพพลิเคชั่น
LINE หรือแจ้งเตือนว่ามีเพื่อนมาแสดงความคิดเห็นในรูปที่โพสต์ไว้ สิ่งเหล่านี้กระตุ้นความสนใจอยู่ตลอดเวลาทำให้ร่างกายเกิด
ความเครียด (ไม่ว่าจะรู้ตัวหรือไม่ก็ตาม) สังเกตได้จากผลสำรวจพฤติกรรมผู้บริโภคทั่วโลกที่เห็นตรงกันว่าการใช้อินเทอร์เน็ตก่อให้เกิด
ความเครียด โดยประเทศที่มีสัดส่วนของประชากรที่ยอมรับว่าตนเองมีระดับความเครียดจากการใช้อินเทอร์เน็ตสูงสุด คือ อินเดีย รัสเซีย
ไทย บราซิล และอินโดนีเซีย ตามลำดับ |
|
|
| |
สัดส่วนของผู้บริโภคที่เห็นด้วยว่าการใช้อินเทอร์เน็ตก่อให้เกิดความเครียด |
|
|
|
 |
|
|
|
| |
ดังนั้น จึงเกิดกระแสการตัดขาดจากโทรศัพท์และอินเทอร์เน็ตเป็นการชั่วคราว เพื่อทำกิจกรรมในชีวิตจริงมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็น
การออกกำลังกาย การเดินทางท่องเที่ยว การนั่งพักผ่อนในร้านกาแฟที่ปลอดจากสัญญาณอินเทอร์เน็ต การเดินเลือกซื้อสินค้า
ที่ต้องการในร้านค้าจริงๆ หรือแม้แต่ การฟังหนังสือเสียง (Audiobook) ระหว่างเดินทางกลับบ้านหรือระหว่างวิ่งออกกำลังกาย
ซึ่งนอกจากจะได้ประโยชน์จากเนื้อหาในหนังสือที่ฟังแล้ว ยังช่วยดึงความสนใจจากความเมื่อยล้าหรือความเหน็ดเหนื่อยจากการวิ่งได้
รวมถึงการลงเรียนในหลักสูตรที่สอนสด เพราะนอกจากจะช่วยเพิ่มพูนความรู้หรือทักษะที่เป็นประโยชน์แล้ว การได้ปฏิสัมพันธ์กับ
ผู้คนยังส่งผลดีต่อสภาพจิตใจอีกด้วย ทั้งนี้ มีธุรกิจบริการใหม่ๆ ที่เรียกว่าเป็น “ดิจิทัลดีทอกซ์ (Digital Detox)” เช่น โรงแรมที่เปิด
ให้บริการ “ปลอดเทคโนโลยี” เพื่อให้นักท่องเที่ยวที่มาพักได้พักผ่อนอย่างเต็มที่และเปิดโอกาสให้ผู้ที่มาพักได้ทำกิจกรรมต่างๆ ที่
ไม่เกี่ยวข้องกับโลกออนไลน์ |
|
|
|
|
| |
Disclaimer : ข้อมูลต่างๆ ที่ปรากฏ เป็นข้อมูลที่ได้จากแหล่งข้อมูลที่หลากหลาย และการเผยแพร่ข้อมูลเป็นไปเพื่อวัตถุประสงค์ในการให้ข้อมูลแก่ผู้ที่สนใจเท่านั้น
โดยธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทยจะไม่รับผิดชอบในความเสียหายใดๆ ที่อาจเกิดขึ้นจากการที่มีบุคคลนำข้อมูลนี้ไปใช้ไม่ว่าโดยทางใด |
|
|
|
|
|
| |
|
